Το τέλος της φθηνής τηλεφωνίας: Πώς θα «φουσκώσουν» οι λογαριασμοί
Έρχεται η ρήτρα προσαρμογής των τηλεπικοινωνιακών λογαριασμών στον πληθωρισμό, που αυξήθηκε πέρυσι κατά 9,65%. Η ΕΕΤΤ ικανοποιεί το σχετικό αίτημα των εταιρειών, που κάνουν λόγο για μεγάλες αυξήσεις στα κόστη.Μια νέα εποχή ξεκινάει για τους συνδρομητές, καθώς μετά από μια μακρά περίοδο μείωσης λογαριασμών τηλεφωνίας και ίντερνετ μπαίνει στο τραπέζι από την ΕΕΤΤ ένας νέος μηχανισμός τιμολόγησης, ικανοποιώντας το σχετικό αίτημα των παρόχων.Οι τιμές στις τηλεπικοινωνίες την τελευταία διετία είχαν μειωθεί κατά 5%, όντας ο μόνος κλάδος προϊόντων και υπηρεσιών όπου η ΕΛΣΤΑΤ καταγράφει μείωση, έστω και από υψηλή βάση, αφού είναι από τις ακριβότερες στην Ευρώπη. Όμως, το σκηνικό αλλάζει, καθώς η ΕΕΤΤ θέλει να δώσει στους παρόχους την δυνατότητα αναπροσαρμογής των τιμολογίων ανάλογα με τον πληθωρισμό.Σημειώνεται ότι, για το 2022 ο ετήσιος μέσος όρος του μηνιαίου ΔΤΚ για τις Επικοινωνίες σημείωσε αρνητική μεταβολή 2,44%, σε σχέση με τον αντίστοιχο μέσο όρο για το 2021, δηλαδή, ενώ το σύνολο των υπηρεσιών και αγαθών του ΔΤΚ για το 2022 παρουσίασε μέση αύξηση 9,65%.Η τιμαριθμική προσαρμογή στα τιμολόγια των τηλεπικοινωνιών λειτουργεί σε χώρες, όπως η Αυστρία, το Βέλγιο, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιρλανδία, η Ιταλία, η Ολλανδία, η Πολωνία και η Πορτογαλία, ενώ σχετική πρόβλεψη υπάρχει και στην Γαλλία και την Ισπανία, όπως αναφέρει η ΕΕΤΤ.Αυξήσεις που μπορεί να φτάσουν και το 9-10%Ειδικότερα στο κείμενο της δημόσιας διαβούλευσης που θα διαρκέσει μέχρι τις 13 Ιουλίου, η ΕΕΤΤ προτείνει την υπό όρους δυνατότητα υιοθέτησης μηχανισμού τιμαριθμικής προσαρμογής στις χρεώσεις λιανικής των παρόχων ηλεκτρονικών επικοινωνιών, βάσει του Γενικού Δείκτη Καταναλωτή της προηγούμενης δωδεκάμηνης περιόδου, μέσω αναπροσαρμογής του παγίου κατά τη διάρκεια της σύμβασης με την εισαγωγή ή εφαρμογή ρήτρας τιμαριθμικής αναπροσαρμογής, η οποία θα αναγράφεται με σαφήνεια στη σύμβαση ορισμένου χρόνου και θα ενεργοποιείται βάσει αντικειμενικών και εύλογων κριτηρίων.Η αύξηση αυτή θα εφαρμόζεται μια φορά το χρόνο, μετά την οριστικοποίηση του ετήσιου πληθωρισμού του προηγούμενου ημερολογιακού έτους. Κάτι που σημαίνει ότι με τη λήξη της διαβούλευσης μετά τις εκλογές και την άμεση εφαρμογή του μέτρου, οι νέες τιμές θα διαμορφωθούν με βάση τον πληθωρισμό του 2022, όπου είχε διαμορφωθεί στο 9,65%.Για τα συμβόλαια που έχουν υπογραφεί πριν την θεσμοθέτηση της ρήτρας αναπροσαρμογής, θα επιτραπεί η τροποποίησή τους ή θα δοθεί η δυνατότητα αζήμιας καταγγελίας των σχετικών συμβάσεων, ενώ θα απαγορεύεται η ενεργοποίηση της ρήτρας πριν την πάροδο τριών μηνών από τη σύναψη του συμβολαίου.Γιατί ζήτησαν οι πάροχοι τις αυξήσειςΌπως αναφέρεται στο κείμενο της δημόσιας διαβούλευσης, οι πρόσφατες γεωπολιτικές εξελίξεις στην ευρωπαϊκή ήπειρο και η συνεπαγόμενη αβεβαιότητα στην αγορά ενέργειας συντέλεσαν στην επιδείνωση του ευρύτερου οικονομικού κλίματος. Οι διαδοχικές αυξήσεις του κόστους προμήθειας και διανομής ενέργειας και καυσίμων υλών οδήγησαν σε ισχυρές πληθωριστικές πιέσεις και αυξήσεις στα επιτόκια αναφοράς της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και κατ’ επέκταση των κεντρικών τραπεζών των χωρών-μελών της ΕΕ.Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με την ΕΕΤΤ, ο κλάδος των ηλεκτρονικών επικοινωνιών παρουσιάζει ιδιαίτερα ανελαστική λειτουργία προσαρμογής στις απότομες αυξομειώσεις τους κόστους λειτουργίας του, όπως διαμορφώνεται από το αυξημένο ενεργειακό κόστος και τον υψηλό πληθωρισμό υπηρεσιών, υλικών και πρώτων υλών, ενώ βάσει των στοιχείων που συνέλεξε από τους παρόχους το δύσκολο οικονομικό περιβάλλον άσκησε πιέσεις στο λειτουργικό κόστος και το κόστος κεφαλαίου.Χαρακτηριστικά όπως αναφέρεται στο κείμενο της διαβούλευσης, το κόστος ρευματοδότησης δικτύου, όπου συμπεριλαμβάνονται οι σταθμοί βάσης του δικτύου πρόσβασης κινητής τηλεφωνίας, των κόμβων του δικτύου σταθερής, των συνεγκαταστάσεων, των Data centers, καθώς και των κτιρίων γραφείων των παρόχων, αυξήθηκε από 21% έως 43%.Επίσης το κόστος προμήθειας του εξοπλισμού τελικών χρηστών σταθερής αυξήθηκε έως και 19% ενώ το κόστος ανάπτυξης δικτύου σε υπηρεσίες εγκατάστασης οπτικών ινών και εξοπλισμών σε σταθμούς βάσης, όπως επίσης σε χρεώσεις από συνεργαζόμενες εταιρείες υπηρεσιών πληροφορικής, έως 6%.Ταυτόχρονα το κόστος παροχής υπηρεσιών από συνδεόμενες εταιρείες, όπως ενδεικτικά η εταιρεία διαχείρισης των κτιρίων γραφείων των παρόχων (υπηρεσίες συντήρησης, ασφάλειας κλπ.), αυξήθηκε έως 5%, το κόστος των μισθώσεων των σταθμών βάσης καθώς και κόστος του καυσίμου για τη λειτουργία των γεννητριών παραγωγής ρεύματος, έως 3%, ενώ τα έξοδα προβολής και διαφήμισης, σημείωσαν άνοδο έως 5%, με τους τόκους και τα έξοδα δανεισμού να αυξάνονται έως 13%.Όπως επισημαίνει η ΕΕΤΤ, «το σύνολο των παρόχων αναμένει ότι η σχετική πίεση στην κοστολογική βάση θα συνεχιστεί και μελλοντικά με περαιτέρω αυξήσεις τιμών ενέργειας και πληθωριστικών πιέσεων, διακυβεύοντας την προγραμματισμένη ανάπτυξη κρίσιμων υποδομών επέκτασης του δικτύου κινητής τηλεφωνίας (5G) και των δικτύων Νέας Γενιάς (FTTH)».Τι θα κάνουν οι πάροχοι εν μέσω του «πολέμου τιμών»Οι πάροχοι αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο να προχωρήσουν σε αυξήσεις των τιμολογίων καθώς μέχρι σήμερα είχαν απορροφήσει όλες τις πληθωριστικές πιέσεις χωρίς να μετακυλήσουν το κόστος στους καταναλωτές. Επισημαίνουν πως τα τελευταία χρόνια έχουν επιβαρυνθεί με πολύ σημαντικό κόστος, ενώ την ίδια στιγμή το ενεργειακό κόστος των δικτύων είναι μεγάλο.Η ικανοποίηση του αιτήματος των παρόχων ώστε να υπάρξουν τιμαριθμικές αναπροσαρμογές έρχεται μετά από ένα χρόνο που είχε κατατεθεί στην ΕΕΤΤ. Ωστόσο έρχεται σε μια περίοδο όπου οι εταιρείες είχαν προχωρήσει σε έναν «πόλεμο τιμών», με τον ΟΤΕ να έχει δεσμευτεί ότι δεν θα προχωρήσει σε αυξήσεις. Η Vodafone είχε προετοιμάσει τους καταναλωτές για αυξήσεις, ενώ η Nova με την έναρξη της νέας εταιρείας είχε προχωρήσει σε σημαντικές προσφορές.Υπενθυμίζουμε πως στα τέλη του 2022 ο διευθύνων σύμβουλος της Vodafone Ελλάδος Χ. Μπρουμίδης είχε αναφέρει πως το κόστος των οπτικών ινών είχε αυξηθεί κατά 80% σε κάποιες περιοχές, όπως και το μισθολογικό καθώς σε ένα πληθωριστικό περιβάλλον πρέπει να γίνουν και αυξήσεις, επισημαίνοντας πως μόνο για τη Vodafone Ελλάδος, το ενεργειακό κόστος, το μισθολογικό, το πληθωριστικό, είναι 60 εκατ. ευρώ για το οικονομικό έτος 2023-2024, προαναγγέλοντας ότι θα υπήρχαν αυξήσεις τιμολογίων τη φετινή χρονιά.Όπως αναφέρουν στο BD στελέχη τηλεπικοινωνιακών παρόχων, οι αυξήσεις δεν πρόκειται να είναι πολύ μεγάλες για τους καταναλωτές, καθώς αυτές δεν πρόκειται να ξεπεράσουν τα 5 ευρώ σε ένα μέσο μηνιαίο λογαριασμό, ωστόσο σημειώνουν ότι θα συνεχίσουν να υπάρχουν προσφορές από τις εταιρείες.«Οι τιμές ήδη συμπιέζονται αρκετά και τα περιθώρια ελιγμών είναι ελάχιστα, καθώς οι καταναλωτές επιβαρύνονται και με το τέλος και το ΦΠΑ, με το ποσό του λογαριασμού να είναι σχεδόν το μισό φόροι» σημειώνουν.Από την πλευρά τους οι καταναλωτές που δεν απολαμβάνουν και τα πιο γρήγορα δίκτυα στην Ευρώπη, και ενώ πληρώνουν ήδη πολλά σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες παγκοσμίως, καλούνται να βάλουν για ακόμη μια φορά το χέρι πιο βαθιά στην τσέπη για να ανταποκριθούν στα κόστη που αυξάνονται, συμπιέζοντας περαιτέρω το διαθέσιμο εισόδημά τους.